Kıdem Tazminatına Haciz Uygulanabilir mi?

Yazar: Mahmut Akman - İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı

Yayın Tarihi: 18 Kasım 2019

Kıdem tazminatının haczi meselesi, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve diğer ilgili mevzuatlar çerçevesinde farklılıklar göstermektedir. 6183 sayılı Kanun’un 71. maddesi uyarınca, aylık gelirler ve ödeneklere yönelik kısmi hacizler mümkündür. Ancak, bu haciz işlemleri için bazı sınırlamalar söz konusudur: Haczedilecek tutar, aylık gelirlerin 1/3’ünden fazla, 1/4’ünden ise az olmamalıdır. Asgari ücretin altında olan gelirlerde haciz oranı 1/10’dan fazla olamaz.

4857 sayılı İş Kanunu'nun 35. maddesi gereği, işçilerin aylık ücretlerinin 1/4’ünden fazlasının haczi mümkün değildir. Bununla birlikte, bu limit, işçinin bakmakla yükümlü olduğu aile üyeleri açısından hakimin takdirine bırakılmıştır. Benzer oluşumlar 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda da mevcuttur ve bu da nafaka alacaklılarının haklarının korunduğu anlamına gelir. Ayrıca, gelecekteki ücret alacakları devredilemez.

2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 83. maddesi doğrultusunda, maaşlar ve diğer ödemeler, icra memurunun belirleyeceği geçim koşullarının ardından haczedilebilir, ancak haczedilecek tutar yine 1/4’ünden az olamaz. Birden fazla haciz durumu mevcutsa, haciz sırası esas alınır.

Tüm bu düzenlemeler çerçevesinde kıdem tazminatına ilişkin özel bir kanuni düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle, kıdem tazminatının tamamının haczedilebileceği sonucuna varılmaktadır. Yargıtay kararları da bu durumu desteklemektedir:

• Yargıtay 12. Hukuk Dairesi (T. 27.12.2004, E. 2004/22540; K. 2004/26972):

  Kıdem tazminatının tamamı haczedilebilir.

• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu (T. 25.2.2004, E. 2004/12-119; K. 2004/95):

  Kıdem tazminatının haczedilemeyeceğine dair herhangi bir hukuki boşluk bulunmadığına ve dolayısıyla tüm alacakların haczedilebileceğine dikkat çekilmiştir.

Sonuç olarak, kıdem tazminatının tamamı üzerinde haciz işlemi uygulanabilmektedir. Bu durum, işçilerin alacakları konusunda dikkatli olmalarını zorunlu kılmaktadır.