Çocuklar İçin Çalıştırma Yaşı ve Yasağı

Sirküler No: 20

Mahmut Akman, İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı

27 Ekim 2019

15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. Ancak, 14 yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış çocuklar; bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişimlerine zarar vermeyecek ve eğitimlerine devam etmelerini engellemeyecek hafif işlerde çalıştırılabilir. 14 yaşını doldurmamış çocuklar ise, eğitimlerine ve gelişimlerine zarar vermemesi şartıyla sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalıştırılabilir. Bu durumda, yazılı sözleşme yapılması ve her bir faaliyet için ayrı izin alınması gerekmektedir.

Çocuk ve genç işçilerin işe yerleştirilmeleri esnasında güvenlik, sağlık, bedensel, zihinsel ve psikolojik gelişimleri, kişisel yetenekleri dikkate alınmalıdır. Çocukların çalıştıkları iş, okula devam etmelerine veya mesleki eğitiminin devamına engel olmamalıdır.

Zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış ve örgün eğitime devam etmeyen çocukların çalışma saatleri; günde 7 saat ve haftada 35 saatten fazlası olamaz. Sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalışanların çalışma süreleri ise; günde 5 ve haftada 30 saat ile sınırlıdır. 15 yaşını tamamlamış çocuklar için bu süreler günde 8 saat ve haftada 40 saate kadar artırılabilir.

Okul öncesi çocuklar ile eğitimine devam eden çocukların çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak şartıyla en fazla günde 2 saat ve haftada 10 saat olabilir. Maden ocakları, kablo döşemesi, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yeraltı veya sualtı işlerinde, 18 yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınların çalıştırılması yasaktır. Ayrıca, sanayi sektöründe 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçilerin gece çalıştırılması da yasaktır.

Çocuk İşçiliği ile İlgili Önemli Notlar:

• Çalıştıkları işler, çocukların eğitimine engel olmamalıdır.
• 14 yaşını dolduran çocuklar, sadece izinli ve sınırlı işlerde çalışabilir.
• Eğitim dönemlerinde çocukların çalışma süreleri ciddi şekilde kısıtlanmıştır.
• Yasağa aykırı durumlarda, yasal yaptırımlar uygulanabilir.

Çocukların sağlıklı bir gelişim göstermeleri için, çalışma şartlarının her zaman göz önünde bulundurulması gerektiği unutulmamalıdır.