Çalışanlar Arasında Aile ve Çocuk Yardımı Uygulaması: Eşit Davranma İlkesi

Sirküler No: 25

Mahmut Akman

İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı

3 Kasım 2019

4857 sayılı İş Kanunu’nun 5’inci maddesi, iş ilişkilerinde ayrımcılığı yasaklar. Diğer yandan, dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik durumu, siyasi görüş, felsefi inanç, din ve mezhep gibi nedenlerle ayrım yapılması söz konusu olamaz. Bu ilkeye aykırı davranışlarda bulunanlar için, Kanun'un 99/1-a maddesi uyarınca, eşit muamele görmeyen her bir işçiye (2019 yılı için) 219,00 TL idari para cezası uygulanabilir.

Bazı çalışanlara aile ve çocuk yardımı sağlanırken, diğerlerine bu yardımların yapılmaması, çalışma ortamında eşitlik ilkesi ile örtüşmemektedir. Bu nedenle, bu çeşit yardımların sosyal niteliği dikkate alınarak tüm çalışanlar için eşit miktarlarda belirlenmesi ve iş sözleşmelerine eklenmesi önerilmektedir.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 5’inci maddesinin altıncı fıkrası gereğince, iş ilişkisi içinde veya sona ermesinde eşit davranma ilkesine aykırı hareket edildiğinde, işçi en fazla 4 aya kadar olan ücretine eşdeğer bir tazminat talep edebilir. Bu maddenin hükümleri doğrultusunda, işçiler ayrımcılık tazminatı olarak bilinen tazminatı ve yoksun bırakıldıkları diğer haklarını talep etme hakkına sahiptir.

"Yoksun bırakılan haklar" tanımı, işçilerin ödenmeyen veya eksik ödenen; maaşları, ikramiyeleri, fazla mesai ücretleri, yıllık izin hakları, ihbar ve kıdem tazminatlarını kapsamaktadır.

Tüm çalışanlar için eşit uygulamaların sağlanması, hem hukuki bir zorunluluk hem de çalışma ortamında adaletin sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır.