29 Ekim Bayramında İş Mevzuatı ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yazı: Mahmut Akman, İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı, 27 Ekim 2019

29 Ekim, ulusal bayram olarak kutlanmaktadır ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun'a göre, bayram 28 Ekim günü saat 13:00'ten itibaren başlamaktadır. 2019 yılı için bu bayram 28 Ekim Pazartesi günü saat 13:00'te başlayıp, 29 Ekim Salı günü devam edecektir. 30 Ekim Çarşamba, normal bir çalışma günü olarak kabul edilmektedir.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 44, 45, 47, 48, 50 ve 102’nci maddeleri doğrultusunda, 28 Ekim 13:00 itibarıyla başlayan ve 29 Ekim'de devam eden ulusal bayramda çalışılıp çalışılmayacağı, toplu iş sözleşmeleri veya bireysel iş sözleşmeleri ile belirlenir. Sözleşmelerde bu konuyla ilgili bir düzenleme yoksa, işçinin onayı alınmadan çalışılması mümkün değildir.

Çalışanlar, bu ulusal bayram günlerinde çalışmaları durumunda, sadece o gün için değil, tatil yapmamaları halinde, her çalışma günü için ek bir günlük ücret hakkına sahiptir. Örneğin, bir işçinin maaşı 4.500,00 TL ise, ulusal bayramda çalışmadığında, Ocak ayı ücreti bu miktarda kalacak, ancak çalışırsa toplamda 4.725,00 TL olarak ödenecektir.

Aynı zamanda, geçici iş göremezlik ödeneği gereken durumlarda, 28 Ekim ve 29 Ekim günlerinde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından geçici iş göremezlik ödeneği verilecektir. Yıllık ücretli izin sürestine rastlayan günlerde, ulusal bayram ücretleri ayrıca ödenecek ve ulusal bayram günleri için yapılan ödemeler yalnızca çıplak ücret üzerinden hesaplanmaktadır.

Burada belirtilen kurallar, sadece 29 Ekim için değil, aynı zamanda 2429 sayılı Kanun kapsamındaki diğer ulusal bayram ve genel tatil günleri için de geçerlidir. 4857 sayılı İş Kanunu’nda, ulusal bayram ve genel tatil gününde çalışan işçiler için ödenecek genel tatil ücretlerinin es geçilmesi durumunda uygulanacak idari para cezası belirli bir meblağ ile düzenlenmiştir; her işçi için 236,00 TL (2019 yılı için) ceza uygulanmaktadır.

Sonuç olarak, 29 Ekim ulusal bayramında işçilerin hakları ve işverenlerin sorumlulukları konusunda dikkatli olunmalıdır. İşletmeler, bu günlerde yasal düzenlemelere uygun hareket ederek varsa toplu iş sözleşmelerine, yoksa bireysel iş sözleşmelerine dikkat etmelidirler.